Jakie właściwości ma tran 

Tran a jego prozdrowotne właściwości. Czy naprawdę stosowanie tranu wpływa na odporność? Zapraszamy do lektury.

Tran już od wielu lat jest produktem dobrze znanym i chętnie wybieranym dzięki swoim prozdrowotnym właściwościom. Z czego jest tran? Tran jest olejem otrzymywanym z dorsza atlantyckiego lub innych ryb dorszowatych. W jego składzie znajdziemy także witaminę A i D, a także kwasy omega-3 (EPA i DHA), które korzystnie wpływają na układ odpornościowy, nerwowy, a także krwionośny.

Tran – co to jest?

Z czego robi się tran? Tran to olej wątłuszowy czyli ciekły tłuszcz, otrzymywany ze świeżej wątroby dorsza atlantyckiego lub innych ryb należących do rodziny dorszowatych. W składzie tranu znajdziemy niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT) z grupy omega-3 – kwas eikozapentaenowy (EPA) i kwas dokozaheksaenowy (DHA), a także witaminę A oraz D. Niektóre dostępne na rynku produkty są dodatkowo wzbogacane o witaminę E.

Warto mieć na uwadze fakt, że tran i olej z wątroby rekina to dwie z pozoru bardzo podobne do siebie substancje, jednak w rzeczywistości znacznie się różnią. Często te nazwy bywają używane zamiennie, jednak jest to błąd. Tran jest pozyskiwany wyłącznie z wątroby dorsza
i ryb dorszowatych, zaś olej z wątroby rekina pozyskuje się z wątroby rekina. Trzeba również pamiętać, że olej z wątroby rekina także zawiera kwasy omega-3, jednak występują one w znacznie mniejszej ilości niż w tranie. Z kolei w oleju z wątroby rekina znajdziemy innego drogocenne składniki takie jak skwalen i alkiloglicerole, które wpływają na odporność ludzkiego organizmu.

Tran – jaki ma skład?

W składzie tranu znajdziemy głównie kwasy tłuszczowe omega-3 i 6 oraz witaminy A i D. W tłustych rybach występują dwa rodzaje kwasów tłuszczowych:

• kwas eikozapentaenowy (EPA), który jest najbardziej rozpowszechnionym kwasem tłuszczowym omega-3. Ryby pozyskują EPA z alg, którymi się żywią.
• kwas dokozaheksaenowy (DHA) – u ludzi ten kwas tłuszczowy omega-3 jest głównym składnikiem siatkówki i kory mózgowej, a także nasienia u mężczyzn. DHA występuje w całym organizmie człowieka, zwłaszcza w mózgu, oczach i sercu. Znajdziemy go także w mleku matki.

Zawartość witaminy A w tranie ma pozytywny wpływ na utrzymanie zdrowego nabłonka rogówki oka, stymulowanie wzrostu komórek oraz ich różnicowanie. Witamina A odpowiada także za prawidłową budowę tkanki kostnej, właściwe funkcjonowanie układu immunologicznego, wspiera układ rozrodczy i prawidłowy rozwój płodu, a także odgrywa ważną rolę w rozwoju wszystkich tkanek organizmu, w tym skóry i włosów.

Z kolei witamina D zawarta w tranie odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie gospodarki wapniowo–fosforanowej, a także uczestniczy w procesie wapnienia kości.

Tran – rodzaje

Do głównych rodzajów tranu należy:

– tran z dorsza,

– tran z rekina,

– tran z sardeli peruwiańskich.

Tran z dorsza jest pozyskiwany z wątroby ryb dorszowatych. W jego składzie znajdziemy kwasy tłuszczowe omega-3 – zarówno kwas EPA, jak i DHA, a także witaminę A i D. Tran z dorsza korzystnie wpływa na proces widzenia, wzrost kości i zębów oraz na układ krążenia. Niestety, podczas jego stosowania mogą tez wystąpić skutki uboczne, takie jak bóle głowy, wielomocz czy brak apetytu .

Tran z rekina w swoim składzie zawiera wysokogatunkowy olej z wątroby rekina, alkiloglicerole, skwalen i witaminy A, D oraz E. Witamina A i D są odpowiedzialne za prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego. Co więcej, witamina D zapewnia zdrowie kości i zębów. Z kolei witamina A utrzymuje prawidłowy stan błon śluzowych i wspomaga proces prawidłowego widzeniu oraz dobrej kondycji skóry. Witamina E jest znana chroni komórki przed stresem oksydacyjnym.

Tran z sardeli peruwiańskich to aktywny biologicznie tran w naturalnej postaci. Zawiera witaminę A i D oraz jest źródłem cennych kwasów tłuszczowych omega-3. Stosowanie tranu z sardeli peruwiańskich ma korzystny wpływ na pracę układu krążenia, wspomaga również system nerwowy, wzmacnia układ immunologiczny, a także opóźnia procesy starzenia się komórek.

Tran – właściwości

Tran jest znany ze swoich prozdrowotnych właściwości. Przede wszystkim tran wzmacnia naturalną odporność organizmu, wspomaga funkcjonowanie i pracę układu immunologicznego, jest zalecany zwłaszcza w okresie jesienno–zimowym. Zawartość witaminy A w tranie ma pozytywny wpływ na utrzymanie dobrego stanu skóry i błon śluzowych, chroni także nasz organizm przed chorobami zakaźnymi. Dane naukowe potwierdzają, że kwasy tłuszczowe omega-3 są niezbędnym w prawidłowych procesach metabolicznych. Co więcej, kwasy EPA i DHA hamują reakcje zapalne toczące się w ludzkim organizmie.

Zawarte w tranie kwasy omega-3 wpływają na koncentrację i lepszą pracę mózgu. Kwas DHA jest elementem budulcowym błon komórkowych w siatkówce oka i przyczynia się do prawidłowego procesu widzenia.

Zawartość kwasów omega-3 w tranie wpływa na polepszenie się funkcjonowania układu sercowo–naczyniowego. Kwasy omega-3 poprzez obniżenie poziomu trójglicerydów we krwi, mają wpływ na poprawę funkcjonowania śródbłonka naczyniowego oraz obniżają ciśnienie tętnicze krwi.

Na co pomaga tran?

Tran jest znany ze swoich prozdrowotnych właściwości, zwłaszcza tych wpływających na wzmocnienie odporności. Jednak przed wyborem właściwego preparatu warto zadać sobie pytanie – jaki tran wybrać? Czy ma to być tran przeznaczony dla dziecka, dorosłego czy seniora? Wtedy łatwiej będzie dopasować preparat do potrzeb, które są znacząco różne w zależności od wieku osoby suplementującej oraz innych towarzyszących dolegliwości, np. przewlekłych schorzeń.

Co daje tran? Po dłuższym, regularnym stosowaniu tranu znacząco zwiększa się naturalna odporność organizmu, a także poprawia pracę mózgu i koncentrację. Ma on również pozytywny wpływ na wzmocnienie kości, zębów, włosów i paznokci oraz wspomaga proces odchudzania. Wiele osób sięga również po tran w przypadku chęci poprawy stanu skóry i wspomagania procesu widzenia.

Tran – przeciwwskazania

Stosowanie tranu jest przeciwwskazanie u osób ze zdiagnozowanymi chorobami nerek, np. kamicą nerkową, a także u osób, które przyjmują leki przeciwzakrzepowe. Stosowanie dużych dawek tranu przez dłuższy czas może prowadzić do wystąpienia zaburzeń krzepliwości krwi. Tranu nie powinno się suplementować podczas antybiotykoterapii. Nie jest wskazany również u pacjentów z sarkoidozą i hiperkalcemią.

Kolejną grupą osób są kobiety w ciąży, które przed rozpoczęciem suplementacji tranem powinny się skonsultować z lekarzem. Preparat zawiera dużą ilość witaminy A, która może nie być w pełni bezpieczna dla rozwijającego się płodu.

Tran – skutki uboczne

Do najczęstszych skutków ubocznych odnotowywanych podczas stosowania tranu zalicza się: odbijanie, nieświeży oddech, zgagę wysypkę i krwawienie z nosa, ale również często występują problemy żołądkowo-jelitowe, takie jak nudności i luźne stolce.

Tran – dawkowanie

Zawsze przed rozpoczęciem dawkowania jakiegokolwiek preparatu, niezależnie czy będzie to tran, czy inna substancja – przeczytaj ulotkę dołączoną do opakowania. Pamiętaj, żeby stosować się do zaleceń producenta i nie przekraczać dziennej zalecanej dawki do spożycia. Dzięki temu unikniesz wystąpienia nieprzyjemnych skutków ubocznych. Tran jako suplement diety powinien być przyjmowany regularnie, gdyż tylko wtedy suplementacja przyniesie oczekiwane efekty. Jak pić tran? Stosuj preparat codziennie zgodnie z informacjami zawartymi w ulotce dzięki czemu dostarczysz do organizmu odpowiednią dawkę witamin A i D.

Tran – ceny

Ceny preparatów z tranem zaczynają się już od kilkunastu złotych. Biorąc pod uwagę stosunek jakości do ceny, najkorzystniejszym wyborem będzie tran w kapsułkach. Jednak nie wszyscy chętnie go zażywają. Szczególną grupą są tutaj dzieci, które chętniej przyjmują preparaty w formie żelek czy smakowego płynu.

Źródła:

1. Szostak W. B., Szostak-Węgierek D.: Właściwości zdrowotne oleju z rekina, Przegląd lekarski, 2006, 63, 223-226.
2. Zdrojewicz Z., Popowicz E., Winiarski J.: Wpływ składników zawartych w tłuszczach jadalnych na organizm człowieka, Borgis – Medycyna Rodzinna, 2016, 4, 195-200.
3. Materac E., Marczyński Z., Bodek K. H.: Rola kwasów tłuszczowych OMEGA-3
   i OMEGA-6 w organizmie człowieka, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 2013, nr 2, s. 225–233.
4. Zdrojewicz Z., Adamek M., Machelski A i wsp.: Wpływ kwasów tłuszczowych (omega) zawartych w rybach na organizm człowieka, Medycyna Rodzinna, 2015, nr 18, s. 137–143.
5. Kolanowski W.: Długołańcuchowe wielonienasycone kwasy tłuszczowe OMEGA-3 – znaczenie zdrowotne w obniżaniu ryzyka chorób cywilizacyjnych, Bromatologia
   i Chemia Toksykologiczna, 2007, nr 3, s. 229–237.
6. Karłowicz–Bodalska K., T. Bodalski T.: Nienasycone kwasy tłuszczowe, ich właściwości biologiczne i znaczenie w lecznictwie, Postępy Fitoterapii, 2007, nr 1, s. 46–56.