Jakie działanie ma glukozamina i jakie może mieć skutki uboczne?

Czy glukozamina jest pomocna w leczeniu dolegliwości stawowych? Jak długo ją przyjmować, żeby zobaczyć pierwsze efekty? Który suplement wybrać? W tym artykule znajdziesz odpowiedzi na te pytania.

Glukozamina jest naturalnie występującym związkiem w naszej chrząstce stawowej, który jest niezbędny do syntezy siarczanu chondroityny i kwasu hialuronowego. Ten proces ma duże znaczenie dla chrząstki stawowej – wysoka zawartość wymienionych glikozaminoglikanów  zapewnia odpowiednią sprężystość stawów [1-3].

Co to jest glukozamina?

Glukozamina jest aminocukrem wytwarzanym w naturalny sposób w organizmie człowieka z glukozy i glutaminy przy udziale enzymu syntetazy glukozaminy. Glukozamina jest wykorzystywana przez chondrocyty czyli komórki tkanki chrzęstnej. Ponadto, zmniejsza aktywność enzymów, które są odpowiedzialne za degradację chrząstki stawowej, a także bierze udział w transporcie siarki do tkanki chrzęstnej.

Glukozamina to nieodłączny składnik preparatów na stawy. Jej głównym zadaniem jest wspomaganie ich sprawności oraz poprawa codziennego funkcjonowania. Udowodniono, że glukozamina ma duży wpływ na tworzenie się chrząstki i mazi stawowej, co przekłada się na korzystny wpływ na kondycję stawów. Podczas intensywnego wysiłku fizycznego i zwiększonego obciążenia stawów, a także przy nadwadze i u osób w podeszłym wieku, spada produkcja glukozaminy w całym organizmie. Może mieć to wpływ na stawy, które nie będą w stanie dobrze funkcjonować i konieczna będzie suplementacja. Dzięki regularnemu przyjmowaniu preparatów z glukozaminą  ogólna sprawność i funkcjonowanie stawów mogą się poprawić, co będzie miało niewątpliwy wpływ na zdrowie oraz utrzymanie sprawności ruchowej [3-5].

Glukozamina – działanie

Glukozamina dostępna obecnie na rynku występuje najczęściej w dwóch postaciach –chlorowodorku lub siarczanu glukozaminy. Mechanizm działania obu postaci jest podobny, gdyż biorą udział w syntezie proteoglikanów – substancji, które budują chrząstkę stawową. Takie działanie pomaga wzmocnić i zregenerować stawy. Siarczan glukozaminy w porównaniu z chlorowodorkiem ma potwierdzoną największą wchłanialność – aż 90% substancji czynnej dostaje się do krwiobiegu osoby suplementującej preparat.

Warto dodać, że suplementy z glukozaminą często w swoim składzie mają dodatek MSM, kolagenu czy kwasu hialuronowego, które mają dodatkowe działanie wzmacniające substancji bazowej. Co więcej, siarczan glukozaminy nie wchodzi w interakcje z innymi lekami, co ma duże znaczenie, np. podczas leczenia reumatyzmu [1-3, 6-7].

Glukozamina – przeciwwskazania

Wśród niektórych grup osób glukozamina jest przeciwwskazana. Należą do nich: osoby, które nie ukończyły 18 roku życia, kobiety w pierwszym trymestrze ciąży oraz karmiące piersią, a także osoby uczulone na skorupiaki [6-7].

Czy glukozamina powoduje tycie?

Glukozamina może podwyższać poziom cukru i insuliny we krwi. Ostatnio przeprowadzone badania sugerują, że glukozamina może powodować insulinooporność i prowadzić do otyłości. Wiele osób, które przyjmują glukozaminę w celu leczenia choroby zwyrodnieniowej stawów są osobami otyłymi, z rozpoznaną insulinoopornością, chorujące na cukrzycę lub z bardzo wysokim ryzykiem jej rozwoju. Warto również zaznaczyć, że insulina nieustanie towarzyszy w procesach naprawy chrząstek, aktywując procesy przemian glukozy w glukozaminę [8].

Obecnie nie można jednoznacznie stwierdzić, w jaki sposób długotrwała suplementacja glukozaminą wpływa na insulinooporność. Nie ma żadnych dostępnych wyników badań efektów długiego przyjmowania glukozaminy. Osoby z grupy ryzyka powinny być ostrożne i być pod opieką lekarza [8].

Glukozamina a cukrzyca

Suplementowanie glukozaminy u cukrzyków nie jest wskazane. Po jej zażyciu istnieje ryzyko wzrostu poziomu cukru we krwi, co ma bezpośredni związek ze zwiększonym zapotrzebowaniem organizmu na insulinę. Przed rozpoczęciem suplementacji taką decyzję powinno się skonsultować ze swoim lekarzem [8-9].

Glukozamina – skutki uboczne

Osoby suplementujące glukozaminę najczęściej zauważały u siebie problemy ze strony układu pokarmowego. Pojawiały się bóle w nadbrzuszu, wzdęcia, zaparcia oraz biegunki. Jednak wszystkie te skutki uboczne były wynikiem nieprawidłowego przyjmowania suplementów z glukozaminą. Przekraczanie zalecanej porcji w ciągu dnia było przyczyną zaburzeń żołądkowo-jelitowych. Jeśli pacjent nie wie, że jest uczulony na skorupiaki, mogą
u niego wystąpić reakcje skórne, np. świąd, rumień czy pokrzywka [1-3, 6].

Glukozamina – dawkowanie

Według badań dobowe zapotrzebowanie na glukozaminę wynosi 1500 mg, a maksymalna dawka dobowa to 2000 mg na dobę. Preparaty z glukozaminą w tabletkach zazwyczaj przyjmuje się 1 – 2 razy dziennie. Wszystkie informacje znajdziesz na opakowaniu lub w ulotce dołączonej do produktu. Pamiętaj, że korzystne efekty stosowania glukozaminy zauważysz po upływie około 2 a czasem nawet 6 miesięcy regularnego stosowania [4-5].

Jak długo można przyjmować glukozaminę?

Glukozaminę należy stosować przez dłuższy czas. Nie jest ona szkodliwa dla zdrowia. Niestety, nie przynosi szybkich efektów tak jak w przypadku preparatów przeciwbólowych czy przeciwzapalnych. Pacjenci zaczynają czuć się lepiej dopiero po około 8 tygodniach regularnego suplementowania. Górna granica stosowania powinna być dostosowana
do kondycji stawów i samopoczucia osoby przyjmującej preparat. Należy pamiętać, aby
nie przekraczać dziennej zalecanej dawki i stosować suplement zgodnie z zaleceniami producenta. Bardzo ważne, aby każdą przyjętą tabletkę popijać dużą ilością wody, dzięki czemu poprawi się wchłanianie preparatu [4-6].

W czym jest glukozamina?

Znaczne ilości glukozaminy znajdziesz w owocach morza, zwłaszcza w skorupiakach. Kraby, raki czy krewetki będą świetnym wyborem, aby w naturalny sposób dostarczyć glukozaminę oraz niezbędne witaminy do organizmu. Możesz ją również suplementować. Obecnie na rynku dostępna jest w różnych formach – tabletki, kapsułki, w postaci proszku. Pamiętaj, żeby wybierać siarczan glukozaminy zamiast chlorowodorku, gdyż ta pierwsza forma jest
o wiele lepiej przyswajalna. Przyjmuj suplement regularnie, zgodnie z zaleceniami producenta, a pierwsze efekty zauważysz już po około 2 miesiącach [9-10].

Źródła:

1. Huskisson E. C.: Glucosamine and Chondroitin for Osteoarthritis, The Journal of International Medical Research 2008; 36(6) 6.
2. Towheed T., Maxwell L., Anastassiades T.P. i in., Glucosamine therapy for treating osteoarthritis (Review), Cohrane Collab, 2009.
3. Kuczyński P., Woszczyło J., Czabak-Garbacz R., Leczenie chorej chrząstki stawowej, Lek w Polsce, 2/2015.
4. Toru O.,Yuki I. i in., Effects of glucosamine in patients with osteoarthritis of the knee: a systematic review and meta-analisis, Clinical Rheumatology,2018, tom 37, str. 2479-2487.
5. Bruyere O.,Reginster J., Glucosamine and chondroitin sulfate as therapeutic agents for knee and hip osteoarthritis, Drugs Aging, 2007, nr 24 (7), str. 573-580.
6. Studzińska- Sroka E., Bylka W., Glukozamina – pomoc w leczeniu osteoartrozy, Postępy Fitoterapii, 4/2011.
7. Piperno M., Reboul P., Hellio Le Graverand MP i wsp., Glucosamine sulfate modulates dysregulated activities of human osteoarthritis chondrocyte in vitro, Osteoarth Cartil 2000.
8. Joseph G. Yu et al: The Effect of Oral Glucosamine Sulfate on Insulin Sensitivity in Human Subjects. Diabetes Care 2003 Jun; 26(6): 1941-1942.
9. Dahmer S.: Glucosamine Am Fam Physician, Beth Israel Department of Family Medicine and the Beth Israel Center for Health and Healing, New York 2008; nr 78(4), str. 471-476.
10. Silbert J.E., Dietetary glucosamine under question, Glycobiology, 2009, nr 19(6), str. 564-567