Co to jest peskatarianizm? Zalety i suplementacja
Jeśli chcesz ograniczyć jedzenie mięsa, ale lubisz ryby, a na wegetarianizm jest dla Ciebie za wcześnie, to warto zainteresować się peskatarianizmem. Niemal każdy słyszał o wegetarianizmie, znacznie mniej znane jest jednak pojęcie peskatarianizmu. Czym jest i czy ten rodzaj diety jest bezpieczny?
Peskatarianizm (nazywany też pescatarianizmem, pescowegetarianizmem lub ichtiwegetarianizmem) to dieta, która zakłada wyłącznie z jadłospisu białego i czerwonego mięsa. Bazuje ona na roślinach, ale dopuszcza spożywanie ryb i owoców morza. Jest to więc dobry początek do zmian w swoim menu.
Co znajdziesz w tym artykule
Peskatarianie, czyli skąd taki pomysł?
Wiele osób zadaje sobie pytanie, czy te podziały mają w ogóle sens? Naśmiewa się z nich lub sprowadza do absurdu rozmowę o żywieniu. Nazwy różnych rodzajów ograniczeń żywieniowych (np. peskatarianizm) nie są zazwyczaj wymyślane przez osoby, które je stosują. Służą bardziej do usystematyzowania różnych przyzwyczajeń, tak, by można je było w sposób czytelny przedstawiać i badać. Punktem wyjścia jest dieta wszystkożercy. Taki jest zazwyczaj człowiek: je mięso, warzywa, owoce i niemalże wszystko co da się wepchnąć do żołądka i przepchnąć przez jelita. Z różnych powodów ludzie ograniczają jednak spożywanie pewnych grup produktów. Robią tak wszystkożercy, na przykład z powodów religijnych lub zdrowotnych, gdy na jakiś czas muszą zrezygnować z mięsa czy nabiału, produktów z glutenem, orzechami (najczęściej ze względu na alergie pokarmowe).
Jest jednak grupa ludzi, która kieruje się także względami etycznymi. No i wreszcie są i tacy, którzy łączą te dwa elementy: ograniczają produkty pochodzenia odzwierzęcego ze względu na ryzyko zachorowania na raka, jakie niesie na przykład spożywanie czerwonego mięsa. Jak to wszystko usystematyzować?
Różne rodzaje diety
Najprostszy podział wygląda następująco:
- Fleksitarianie (lub semi-wegetarianie): ich dieta jest elastyczna, ale starają się ograniczać spożycie mięsa.
- Peskatarianie (peskatarianizm): jedzą ryby, nabiał i jajka, ale nie jedzą drobiu ani żadnego innego mięsa.
- Lakto-ovo wegetarianie: nie jedzą mięsa, ryb lub drobiu, ale jedzą jajka i produkty mleczne (ovo oznacza jajka i lakto oznacza nabiał).
- Lakto-wegetarianie: nie jedzą mięsa, ryb, drobiu ani jaj, ale jedzą produkty mleczne.
- Ovo-wegetarianie: nie jedzą mięsa, ryb, drobiu ani przetworów mlecznych, ale jedzą jajka.
- Wegetarianie: nie jedzą mięsa, ryb, ani produktów wytworzonych z zabijanych zwierząt (smalec, żelatyna, tłuszcze zwierzęce)
- Weganie: nie jedzą jakichkolwiek produktów pochodzenia zwierzęcego (a więc i jajek, mleka, nawet miodu). Odmian weganizmu też jest jednak kilka (np. frutarianie, witarianie).
Czy peskatarianizm jest zdrowy?
Ryby są bogatym źródłem białka oraz kwasów omega-3. W tym przypadku możemy nawet powiedzieć, że tłuste jest zdrowe. Nienasycone tłuszcze z grupy omega muszą być integralną częścią zrównoważonej diety, korzystnej dla organizmu człowieka. Ludzie, którzy jedzą ryby, mogą dzięki temu wpłynąć na obniżenie ciśnienia krwi, zmniejszyć ryzyko nieprawidłowego rytmu serca i ataków serca, niż ci, którzy nie uwzględniają ryb w swojej diecie.
Co jeść oprócz ryb?
Oprócz ryb dieta peskatarian składa się głównie z pokarmów roślinnych. Ludzie, którzy mają dietę bogatą w warzywa i inne produkty roślinne, mają mniejsze ryzyko wystąpienia choroby wieńcowej.
Istnieją także dowody naukowe na to, że tłuszcze pochodzące z ryb mogą obniżać stany zapalne w organizmie człowieka. Badanie z 2016 r., analizujące różne wzorce żywieniowe wśród ponad 77 tysięcy Amerykanów, wykazało, że osoby stosujące dietę peskatariańską miały najwyższe spożycie flawonoidów wśród wszystkich biorących udział. Flawonoidy to naturalne związki obecne w roślinach o właściwościach przeciwutleniających.
Suplementacja dla peskatarian
Osoby będące na diecie zawierającej ryby i owoce morza powinny pamiętać o suplementacji witaminą D w zależności od pory roku i stanu zdrowia. Konieczne może też się okazać suplementowanie preparatów z witaminą B12. Generalnie jednak dobrze zbilansowana dieta peskatarian jest uznawana za bardzo zdrową. Można zażartować, że peskatarianie przez cały rok mają Wigilię Bożego Narodzenia. Zgodnie z tradycją chrześcijańską tego dnia nie jemy produktów zwierzęcych, ale dopuszczamy na stół ryby. Prezentem jest dobre samopoczucie i zdrowie każdego dnia.
Źródła:
- American Heart Association. Seafood Long-Chain n-3 Polyunsaturated. Fatty Acids and Cardiovascular Disease. 2002.
- Cardio-Metabolic Benefits of Plant-Based Diets https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5579641/