Jakie mogą być skutki przedawkowania kolagenu?

Przedawkowanie kolagenu – czy jest w ogóle możliwe? Co zrobić, jeśli przedawkuję kolagen? Dowiesz się z naszego artykułu.

Kolagen należy do białek zwierzęcych, które występuje w dużych ilościach w skórze i chrząstkach człowieka. Jego niedobór będzie objawiać się zmęczeniem, trudnościami ze skupieniem i nauką oraz pogorszeniem stanu skóry i pojawienia się pierwszych zmarszczek. suchości cery. Nadmiar kolagenu w organizmie również nie jest bezpieczny. Jakie mogą być skutki przedawkowania kolagenu? Sprawdź sam [1-2].

Czy można przedawkować kolagen?

Kolagen w organizmie człowieka – gdzie występuje i jaką pełni rolę? Kolagen to jedno z najważniejszych białek ludzkiego organizmu. Jest odpowiedzialne za wiele działań,
m. in. utrzymanie struktury skóry, chrząstek oraz kości. Wpływa także na nawilżenie i elastyczność naszej cery. Jest jednym z odporniejszych białek, jeśli chodzi o uszkodzenia mechaniczne czy fizyczne i takie właściwości nadaje tkankom i narządom w organizmie [1-2].

Niestety, wraz ze starzeniem się organizmu naturalna produkcja kolagenu maleje, dlatego warto rozważyć nieinwazyjną metodę suplementacji kolagenu wybierając odpowiedni preparat dla siebie. Wśród dostępnych produktów na rynku mamy wiele suplementów z kolagenem: kolagen do picia, w kapsułkach czy w tzw. jednorazowych shotach. Wybierając kolagen kierując się jego składem – sprawdź zawartość kolagenu, obecność substancji dodatkowych takich jak witaminy oraz sztucznych słodzików, wypełniaczy czy konserwantów. Tych ostatnich staraj się unikać w swoim kolagenie [1-3].

Najlepszym wyborem będzie kolagen rybi ze względu na swoją wysoką przyswajalność. Dodatek witaminy C w preparacie zapewni właściwą syntezę kolagenu. Z rankingu przeprowadzonego wśród sportowców oraz ich opinii o suplementach z kolagenem wynika, że wybierają oni najczęściej kolagen rybi w formie hydrolizowanej wzbogacony witaminami, kwasem hialuronowym oraz siarczanem glukozaminy i chondroityny. Te dwa ostatnie składniki mają świetny wpływ na stan kości i stawów. Zmniejszą również bóle mięśni i ułatwiają codzienne funkcjonowanie. Sportowcy podkreślają, że trzeba również zadbać
o odpowiednią dietę i nawodnienie organizmu. Włącz do niej produkty bogate w kolagen takie jak: drób, wołowina, wieprzowina i ryby. Pokarmy zawierające duże ilości żelatyny,
to np. bulion kostny, galaretki wieprzowe, podroby, kurze łapki czy salceson [3-4].

Podsumowując, kolagen niezależnie od wybranej przez Ciebie formy suplementacji – trzeba stosować przez dłuższy czas. Jeśli zależy Ci na szybkich efektach, to niestety kolagen
w postaci doustnej może nie spełnić Twoich oczekiwań. W takim przypadku lepiej wybrać kolagen w zastrzykach. To znacznie skuteczniejsza forma, ale niestety nie należy do najtańszych [3-5].

Jeżeli chcesz mieć wpływ na produkcję kolagenu i utrzymać jego stały poziom w organizmie lub w pewnym stopniu zmniejszyć tempo jego degradacji wynikającej ze starzenia się organizmu, to postaw na kolagen w tabletkach lub w płynie do picia [4-5].

Nie każdy może i powinien suplementować kolagen. Alergicy, pacjenci z ciężko przebiegającą łuszczycą, kobiety w pierwszym trymestrze ciąży czy osoby z kolagenozami, np. reumatoidalnym zapaleniem stawów nie powinni suplementować kolagenu na własną rękę. Przed rozpoczęciem kuracji kolagenowej warto zasięgnąć opinii swojego lekarza prowadzącego. Lekarz oceni Twój stan zdrowia i doradzi, jaki preparat będzie dla Ciebie najlepszy [6-8].

W przypadku zdrowych osób ważne jest przestrzeganie zaleceń producenta danego preparatu, które zawsze są umieszczone na opakowaniu lub opisane w ulotce dołączonej do produktu. Pamiętaj, żeby nie przekraczać zalecanej porcji w ciągu dnia. Spożycie większej niż zalecana ilość nie przyspieszy pierwszych efektów, a w niektórych przypadkach może również wystąpić uczulenie na kolagen bądź którykolwiek ze składników preparatu. Charakterystyczne objawy to: świąd, pieczenie, rumień oraz zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego: biegunki, problemy z wypróżnianiem się, zgaga, nieprzyjemny posmak
w ustach czy uczucie sytości, jak po zjedzeniu obfitego posiłku [6-8].

Jeśli zauważysz u siebie któryś z powyższych objawów – od razu skonsultuj się z lekarzem, który doradzi, czy powinieneś przestać przyjmować preparat czy może są to niegroźne skutki, które szybko miną. Pamiętaj, żeby nie podejmować własnych decyzji w kwestii zdrowia, bo możesz sobie zaszkodzić zamiast pomóc [6-8].

Czy można przedawkować kolagen? Jeśli chodzi o suplementy diety z kolagenem, to trzeba podkreślić, że ich skuteczność w wyrównywaniu poziomu kolagenu
w organizmie nie jest na bardzo wysokim poziomie. Taki proces zachodzi stopniowo i powoli, nawet na przestrzeni miesięcy. Dodatkowo nawet podczas suplementacji cały czas w ludzkim organizmie toczą się procesy wykorzystywania kolagenu. Z tego właśnie względu niezwykle trudno jest przedawkować kolagen z suplementów diety [6-8].

Ponadto, kolagen to w pełni naturalna substancja dla ciała człowieka, dlatego nawet jeśli kilkukrotnie spożyjesz większe niż zalecane dawki suplementu z kolagenem, ryzyko przedawkowania tego białka jest niewielkie. Podobnie, jeśli chodzi o skutki uboczne suplementowania kolagenu z preparatów dostępnych na rynku – bardzo rzadko występują. Jeśli mamy do czynienia z jakimiś negatywnymi reakcjami organizmu na suplement z kolagenem, który zaczęliśmy stosować, to najczęściej są to odczyny alergiczne, które dotyczą niewielkiego odsetka osób. Jednak istnieją pewne sytuacje, w których nadmiar kolagenu może występować w ludzkim organizmie. Zazwyczaj są one wynikiem zaburzeń naturalnych przemian tego białka w ciele człowieka [1-4, 8-10].

Skutki przedawkowania kolagenu

Kolagen jest białkiem niezbędnym w procesie gojenia ran i powstawania blizn. Równie często suplementy z kolagenem mają za zadanie w korzystny sposób wpłynąć na spłycenie blizn po urazach skóry, poparzeniach czy wypadkach. Wcześniej rozpoczęta terapia kolagenowa zwiększy szanse na szybciej zauważalne pozytywne efekty jego działania [8-10].

W przypadku nadmiaru kolagenu w ludzkim organizmie może dochodzić do zaburzenia naturalnych procesów gojenia się ran, co może skutkować bliznowaceniem. Taka sytuacja występuje, gdy kolagen gromadzi się w nadmiarze w miejscu gojenia się rany. Najczęściej do bliznowacenia dochodzi albo na skutek toczącego się procesu zapalnego w organizmie albo bezpośrednio w okolicy rany. Warto dodać, że wyróżnia się wiele rodzajów kolagenu, zaś przy bliznowaceniu ma miejsce kumulacja kolagenu typu III [8-10].

Najczęściej nieprawidłowe i przerosłe blizny można zauważać u pacjentów w okolicach twarzy, szyi, ramion czy klatki piersiowej. Rzadziej występują na kończynach lub narządach płciowych. Predyspozycje genetyczne oraz posiadanie ciemnego koloru skóry to dwa niezwykle istotne czynniki ryzyka powstawania przerosłych blizn [8-10].

Standardowy proces gojenia się ran przebiega z jednoczesną produkcją i degradacją białek kolagenowych. W procesach zaburzonych przez różne czynniki zewnętrzne może dochodzić nawet do 3-20-krotnie wzmożonej produkcji kolagenu. Nawet, gdy nadal degradacja kolagenu będzie mieć miejsce, to wytwarzanie kolagenu w tak dużej ilości doprowadzi do nadmiaru kolagenu w organizmie [8-10].

Co może wynikać z bliznowacenia ran? Czy ten rodzaj nadmiaru kolagenu może mieć wpływ na zagrożenia zdrowia? Odpowiedź brzmi: to zależy. Przede wszystkim to zależy od umiejscowienia ogniska bliznowacenia. Jeśli ma ono miejsce na skórze, to zwykle mamy do czynienia z problemem wizualnym czyli, np.: znacznym przerostem skóry, zmianą jej twardości w miejscu gojenia się rany czy blizną umiejscowioną w taki sposób, że będzie trudna do usunięcia. Kolejny aspekt to powstawanie blizn i kumulacja kolagenu w narządach wewnętrznych, która dość często występuje. Jest to szczególnie popularne w odniesieniu do wątroby – np.: marskość wątroby jest chorobą, która jest związana z nadmiernym jej bliznowaceniem. Proces ten powoduje, że włókna kolagenowe zaczynają zajmować coraz większe części tego organu, a jednocześnie zaczyna maleć w nim liczba aktywnych komórek – czyli hepatocytów. To wszystko prowadzi do ryzyko zupełnej niewydolności tego narządu [8-10].

Leczenie nadmiaru kolagenu występującego w postaci przerostów blizn na skórze najczęściej polega na laseroterapii lub innych metodach zaliczanych do inwazyjnych z zakresu medycyny estetycznej. Skuteczność takich zabiegów jest bardzo wysoka, ale niestety efekty będą zauważalne dopiero po wykonaniu serii kilku a czasem nawet kilkunastu zabiegów.
W przypadku bliznowacenia tkanki organów, czyli np. w przypadku wątroby, włóknienie komórek jest nieodwracalne. Jeżeli większa część organu zostanie właśnie w taki sposób przekształcona w blizny, to jedynym skutecznym sposobem leczenia może być tylko przeszczep [8-10, 11-13].

Źródła:

1. Madej J. A.: Patomorfologia zmian kumulacyjnych i rozrostowych nienowotworowych w substancji międzykomórkowej, Medycyna Wet, 2008, 64 (8).
2. Gauza M. i wsp.: Właściwości preparatów kolagenowych ze skór ryb pozyskiwanych metodą kwaśnej hydratacji, Nowiny Lekarskie, 2010, 79 (3), 157–162.
3. Banaś M. i wsp.: Typy i struktura białka kolagenowego, Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej, Chemia Spożywcza i Biotechnologia, 73 (1058), 2009.
4. Nowicka-Zuchowska A. i wsp.: Kolagen – rola w organizmie i skutki niedoboru, Lek
   w Polsce, 29 (11), 2019.
5. Żelaszczyk D., Waszkielewicz A., Marona H.: Kolagen – struktura oraz zastosowanie
   w kosmetologii i medycynie estetycznej, Estetologia Medyczna i Kosmetologia, 2012, 14-20.
6. Marrs J. A. S. and Strickland A. M.: Collagen Supplements: Benefits, Uses and
   Side Effects, Online Journal of Complementary & Alternative Medicine, 5(2), 2020.
7. Marini N.: Collagen supplements, J Prim Health Care, 2019;11(4):385–386.
8. Wang H.: A Review of the Effects of Collagen Treatment in Clinical Studies, Polymers, 2021, 13(22):3868.
9. Fornalski J.: Gojenie się ran z bliznowaceniem – metody terapeutyczne, Borgis – Nowa Medycyna 4/2006, 66-70.
10. Jałowska M.: Leczenie ran i blizn, Wiadomości dermatologiczne, 2019.
11. Asserin J. i wsp.: The effect of oral collagen peptide supplementation on skin moisture and the dermal collagen network: evidence from an ex vivo model and randomized, placebo-controlled clinical trials, Journal of Cosmetic Dermatology, 2015, 14, 291—301.
12. Choi F. et al.: Oral Collagen Supplementation: A Systematic Review of Dermatological Applications. J Drugs Dermatol. 2019;18(1):9-16.
13. Reilly D. M., Lozano J.: Skin collagen through the lifestages: importance for skin health and beauty, Plast Aesthet Res 2021;8:2.