Sprawdź, czego potrzebuje twoja cera

Kremy pielęgnacyjne dobieramy nie do wieku, ale do rodzaju skóry. A ta może się zmieniać – cera w młodości tłusta może stać się sucha, z kolei sucha przejść w mieszaną. Dlatego warto nauczyć się rozpoznawać doraźne potrzeby skóry, zauważać zachodzące w niej zmiany, by odpowiednio modyfikować stosowane kosmetyki.

Normalna, tłusta, sucha i mieszana – to cztery podstawowe rodzaje zdrowej skóry. Cerę normalną mają dzieci do czasu osiągnięcia dojrzałości płciowej (o ile nie cierpią z powodu dolegliwości skórnych, np. AZS). Tłustą, z bardziej lub mniej nasilonymi zmianami trądzikowymi, nastolatki w okresie dojrzewania. Dopiero u młodych dorosłych struktura i funkcje skóry stabilizują się, przyjmując formę któregoś z czterech wymienionych typów. Jaki on będzie – to zależy przede wszystkim od genów, w dalszej kolejności od stylu życia (m.in. diety, ilości snu, rodzaju i intensywności aktywności fizycznej, systematyczności w stosowaniu fotoochrony, poziomu stresu), ale także od zmian hormonalnych (ciąża, menopauza). Regułą jest to, że czym jesteśmy starsze, nasza cera staje się bardziej sucha, czasami równolegle staje się także bardziej wrażliwa.
Jak rozpoznać swój rodzaj skóry i jak ją pielęgnować?

Cera normalna

Jak wygląda? Jest miękka, elastyczna, jej pory są prawie niewidoczne. Ma zdrowy, lekko zaróżowiony koloryt.
Czy ma kłopoty? Nie nastręcza szczególnych problemów. Nie widać na niej zmian zapalnych, a ewentualne pojedyncze krostki znikają stosunkowo szybko bez naszej interwencji.
Jak ją pielęgnować? Wystarczy staranne ją oczyszczać (delikatnymi preparatami, koniecznie bez zawartości alkoholu), stosować preparaty nawilżające z kwasem hialuronowym (na dzień) i odżywcze (na noc). Wraz z wiekiem do pielęgnacji warto włączyć kremy ze składnikami przeciwstarzeniowymi (m.in. peptydami, witaminą C, retinolem, koenzymem Q10, witaminą D). Warto też pamiętać, że mimo „bezproblemowości” ten rodzaj skóry podatny jest na działanie czynników środowiskowych – ciepła, zimna, promieniowania UV, suchego lub zanieczyszczonego powietrza, zmian hormonalnych czy tych wywołanych przez upływ czasu. Dlatego należy chronić ją przed słońcem, stosując na co dzień kosmetyki z filtrami oraz aplikować kosmetyki o działaniu przeciwsmogowym (anti pollution).
Przydatne suplementy: Dla utrzymania dobrej kondycji skóry warto suplementować kwas hialuronowy, który pomoże w zatrzymywaniu wilgoci w wierzchnich warstwach naskórka.

Cera sucha

Jak wygląda? Jest szorstka w dotyku, pozbawiona elastyczności, sprawia wrażenie napiętej, bywa jasna, prawie zawsze jest dość cienka i błyszcząca. Szczególnie po umyciu twarzy daje uczucie ciągnięcia. Może też się łuszczyć, czerwienić, swędzieć. Na pewno szybciej widoczne są na niej drobne zmarszczki. Na początku przesuszenie cery bywa dolegliwością przejściową, spowodowaną np. intensywnym opalaniem czy oczyszczeniem zbyt mocno działającym kosmetykiem. Z czasem jednak suchość może się przedłużać aż wreszcie staje się dominującą cechą skóry. Wtedy jest już nie tylko problemem kosmetycznym, lecz medycznym, gdyż może wiązać się z dużo większą podatnością na podrażnienia i alergie.
Skąd te kłopoty? Skóra sucha wytwarza za mało sebum. Oznacza to, że brakuje jej lipidów, które tworzą skuteczną barierę uniemożliwiającą ucieczkę wilgoci i chronią ją przed czynnikami zewnętrznymi – zmianami temperatur, wiatrem, otarciami, ale też drażniącymi składnikami kosmetyków. Suchość skóry zawsze nasila się wraz z upływem lat, a po menopauzie staje się cechą dominującą cery większości kobiet.
Jak ją pielęgnować? Przede wszystkim musimy wzmacniać naturalną barierę hydrolipidową naskórka, stosując codziennie kremy nawilżające. Niestety nie wystarczą do tego lekkie, szybko wchłaniające się preparaty w formie żelu czy emulsji, bowiem ich działanie będzie zbyt słabe i zbyt krótkie jak na potrzeby suchej skóry. W przypadku cery suchej sprawdzają się kosmetyki o bardziej treściwej konsystencji, większej zawartości składników tłuszczowych. Wśród składników INCI musimy szukać: olejów, ceramidów, wosków roślinnych oraz także substancji kojących, takich jak m.in. D-pantenol, allantoina czy wyciągi roślinne. Sucha skóra ciała polubi także preparaty zawierające kwas hialuronowy lub mocznik – pierwszy z tych składników znakomicie wiąże wodę w naskórku, drugi – zmniejsza przeznaskórkową ucieczkę wody i zwiększa syntezę naturalnych lipidów. Czasowo (np. wczesną wiosną lub jesienią) warto sięgnąć po kosmetyki z alfa-hydroksykwasami, które złuszczając martwe komórki naskórka, zwiększają ilość ceramidów w jego rogowej warstwie.
Warto wiedzieć:
Cera sucha nie lubi zbyt częstego mycia i w ogóle kontaktu z wodą. Jeżeli więc zdarza się nam podczas pracy w klimatyzowanym biurze spryskiwać spierzchniętą twarz wodą źródlaną w aerozolu, pamiętajmy, aby zaraz po tym nałożyć krem. Woda na powierzchni skóry daje bowiem chwilowe poczucie „odświeżenia” (co wynika z obniżenia temperatury powierzchni skóry), ale w rzeczywistości nie dość, że nie nawilża, to dodatkowo wysusza naskórek. Uwaga: nasza dieta ma duży wpływ na nawilżenie skóry, dlatego szczególnie cennym jej składnikiem będą oliwa, tłuste ryby oraz orzechy.
Przydatne suplementy: Przy suchej skórze warto suplementować witaminy A i E, najlepiej połączone w jednym preparacie z selenem (przeciwdziała procesom starzenia), jodem (zapobiega szorstkości skóry i zmniejsza skłonność do przetłuszczania) czy żelazem (prawidłowo dotlenia skórę). Warto dodatkowo dostarczać sobie te składniki, które tworzą „cegiełki” uszczelniające barierę ochronną, czyli kwas gamma-linolenowy oraz kwasy omega 3 i 6.

Cera tłusta

Jak wygląda? Już po godzinie-dwóch od oczyszczenia błyszczy się, nigdy nie dając gwarancji trwałości makijażu. Ma ziemisty odcień, wyraźnie widać na niej cienką warstwę łoju, rozszerzone pory, a także zaskórniki. Jest podatna na powstawanie zmian zapalnych, stąd jej dodatkowym problemem bardzo często jest trądzik.
Skąd te kłopoty? Winne są „nadgorliwe” gruczoły łojowe, które w nadmiarze wydzielają sebum. Niewłaściwa jej pielęgnacja – stosowanie kosmetyków wysuszających, np. z alkoholem, zbyt częste oczyszczanie czy stosowanie pellingów mechanicznych – może pobudzić gruczoły łojowe do pracy i w efekcie sprzyjać i nadmiernemu błyszczeniu, i pojawianiu się w większej ilości zaskórników. Z drugiej strony cera tłusta ma swoje zalety: jest dość odporna na działanie szkodliwych czynników zewnętrznych (słońce, zanieczyszczenia, niskie temperatury), bowiem to, co jest jej przekleństwem, czyli łój, stanowi też jej warstwę ochronną. Wolniej się też starzeje, mniej widać na niej zmarszczki.
Jak ją pielęgnować? Tłusta skóra potrzebuje systematycznego nawilżenia i doraźnego matowienia. Codzienny krem powinien mieć lekką, beztłuszczową konsystencję i dodatkowe właściwości matujące. Zasady te dotyczą też kosmetyków kolorowych: podkładów, pudrów i różów do policzków. Trzeba wybierać kosmetyki lekkie, niekomedogenne, czyli takie, które nie zatykają porów skóry, natomiast unikać tych rozświetlających (nasilają wrażenie błyszczenia skóry). W preparatach nawilżających warto szukać kwasu hialuronowego (nawilża i ujędrnia), witaminy C (rozjaśnia koloryt i odmładza) alfa-hydroksykwasów (poprawiają odcień, złuszczając martwe komórki naskórka, kaolinu, talku i skrobi (pochłaniają łój i optycznie matują cerę). W przypadku cery tłustej z dużą liczbą zaskórników i grudek zastosowanie znajdują kosmetyki z kwasem glikolowym i salicylowym, a także pochodnymi witaminy A, np. retinolem. Kosmetyki te rozjaśniają cerę i zapobiegają tworzeniu się zaskórników.
Przydatne suplementy: Podstawową witaminą dla wszystkich posiadaczek cery tłustej (oraz trądzikowej) jest witamina A. Pomaga w łagodzeniu zmian trądzikowych, poprawia także ogólną kondycję skóry, m.in. zapobiegając szybkiej utracie wody. Ważna jest także witamina E, bo hamuje procesy rodnikowego utleniania substancji tłuszczowych.

Cera mieszana

Jak wygląda? W strefie T, czyli tej obejmującej nos, czoło i brodę, jest tłusta, natomiast policzki i linie żuchwy ma suchą. To najczęściej występujący, ale jednocześnie najbardziej kłopotliwy do pielęgnacji, rodzaj cery.
Jak ją pielęgnować? By odpowiednio zadbać o cerę mieszaną, należałoby aplikować jednocześnie dwa rodzaje kosmetyków. Na policzki preparaty przeznaczone do pielęgnacji skóry suchej, a na strefę T kosmetyki lekkie, matujące, które zapobiegną zatykaniu się porów, powstawaniu stanów zapalnych i nadmiernemu połyskowi. W praktyce to dość uciążliwe, a komplikacje na tym się nie kończą, bowiem warto jeszcze zaobserwować, czy nasza cera jest mieszana ze skłonnością do przesuszania czy przetłuszczania. W pierwszej sytuacji (przesuszanie) do oczyszczania warto stosować żele o właściwościach nawilżających, np. z dodatkiem witaminy E, aloesu bądź alantoiny, a potem nakładać na nie preparaty nawilżająco-odżywcze z kwasem hialuronowym. Przy cerze mieszanej skłonnej do przetłuszczania do mycia sprawdzają się żele myjące na bazie np.: rumianku, oczaru wirginijskiego, szałwii, tymianku bądź delikatnych kwasów owocowych (kwas jabłkowym, cytrynowy, winogronowy). W codziennej pielęgnacji cery mieszanej w kierunku tłustej można stosować lekkie emulsje lub kremy o podwójnych właściwościach, czyli nawilżających oraz regulujących pracę gruczołów łojowych.
Przydatne suplementy: Sprawdzą się preparaty sprofilowane na ogólna pielęgnację skóry, włosów i paznokci. Będą one łączyć w sobie aminokwasy, witaminy E i C, cynk, a także sproszkowane algi oceaniczne, które są bogatym źródłem wielu witamin i minerałów.

Misz-masz, czyli cera wrażliwa może być sucha lub tłusta
Rozszerzone naczynka (cera naczynkowa), podatność na podrażnienia (cera wrażliwa), trądzik (cera trądzikowa) czy powstawanie zmian o podłożu alergicznym (cera atopowa) to dodatkowe właściwości skóry, które mogą nakładać się na każdy podstawowy rodzaj cery.
A więc można mieć np. cerę suchą naczynkową lub tłustą podatną na podrażnienia, ale także mieszaną trądzikową. Kolejne dodatkowe utrudnienie to fakt, że nasza cera może tłusta w warstwie powierzchniowej, ale przesuszona w głębokiej.
Źródła:

• Maria Noszczyk, Medycyna piękności, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2015.